Hoe het allemaal begon

Met een bachelor en master in de wiskunde op zak, heeft ze U-TEAch (Utrecht Teacher Education Academy) in Utrecht gedaan. In deze eenjarige lerarenopleiding ligt de nadruk op tweetalig en internationaal onderwijs. Hierdoor deed Hasse veel ervaring op in het lesgeven in een andere taal en verschillende internationale curricula. Een logische vervolgstap na deze studie was een baan aan de Europese School Bergen, waar ze inmiddels drie jaar werkt. 

“Tijdens de eenjarige lerarenopleiding U-TEAch heb ik voor het eerst ervaring opgedaan in het buitenland. Ik heb drie maanden stagegelopen in Pretoria, Zuid-Afrika. Dit was een heel bijzondere periode. Ten eerste omdat ik les gaf op een meisjesschool en ik nog nooit een school had meegemaakt met maar één sekse. Dit heeft ook zijn weerslag op het docententeam: er zijn hooguit 5-10 mannelijke docenten op een docententeam van 100-120 leraren. In mijn eerste stageweken had ik het gevoel dat ik in een Harry Potter-boek was beland. De docenten hebben bij de assemblies een academic dress (toga) aan. The Pretoria High School for Girls heeft daarnaast prefects (oudere leerlingen die speciale taken vervullen en docenten helpen), head girls (leiden de prefects) en houses (groepen leerlingen binnen de school). De leerlingen kunnen punten verdienen voor hun house bij wedstrijden. Alle leerlingen zijn verplicht om vier keer per week na schooltijd mee te doen aan buitenschoolse activiteiten, zoals sporten, muziek, debatteren, toneel en schaken. Al die dingen waren compleet nieuw voor mij.

Wat ik moeilijk vond waren de enorme hoeveelheid regels en de nadruk op discipline. Ik moest zelf heel erg wennen aan de regels en vond het soms moeilijk om ze toe te passen als ik er zelf niet achter stond. Zo zijn er uniformcontroles (is de jurk niet te kort) en straffen voor leerlingen waarvan de paardenstaart is uitgezakt. Wat ik wel heel bijzonder vind, is de dankbaarheid van de leerlingen. Ze zijn oprecht blij dat ze les krijgen van goede docenten. Veel goede docenten verlaten namelijk het gewone onderwijs en gaan naar privéscholen, omdat ze daar meer verdienen. Dat merk je ook aan de inspectiecontroles. De eerste controle is alleen een aanwezigheidscheck; is de docent in zijn lokaal?”

Aan de slag bij een Europese school

“Ik wilde na mijn studie graag gaan werken op een internationale school en heb daar specifiek naar gezocht. Een oud-collega had bij een Europese School gesolliciteerd en vertelde daar interessante verhalen over. Toen ik solliciteerde stonden er twee vacatures open op Europese scholen, één in Bergen en één in het buitenland. Na alle voor- en nadelen te hebben afgewogen, heb ik toch voor Bergen gekozen. Als beginnend docent leek me de stap te groot om aan een fulltimebaan te beginnen op een nieuwe school én te emigreren.

Wat me vooral zo aanspreekt aan een Europese School zijn de aparte klassen voor de taalsecties. Ik merk dat sommige kinderen vastlopen als alle lessen in het Engels worden gegeven, en door de taalsecties krijgen ze ook les in hun moedertaal. Verder heb ik met mijn eigen ogen gezien dat kinderen in een internationaal onderwijssysteem steeds slechter hun moedertaal kunnen spreken en schrijven, naarmate ze langer in dat systeem zitten. Het les krijgen in je moedertaal en dat uitbreiden met een andere taal (of talen) spreekt me daarom op een Europese school heel erg aan. Verder is de kleinschaligheid van de school erg prettig. Zeker als beginnende docent vind ik het belangrijk dat ik geen nummertje ben en dat ik goed contact met mijn collega’s heb.”

Het voordeel van een Europese school

“Het is fijn dat je hier aan kleine groepen lesgeeft. Zo kan je de leerlingen veel beter aandacht geven. Wat ik als wiskundedocent een groot pluspunt vind, is de aandacht voor het rekenen in de onderbouw. In de eerste vier jaar bestaat een flink deel van het curriculum uit rekenen, omdat de leerlingen een deel van het eindexamen zonder rekenmachine moeten maken. In de laatste twee jaar hebben de leerlingen de optie om Mathematics Advanced te kiezen. Dit is een vak dat een groot deel van het eerste jaar van een bètastudie aan de universiteit bevat. Een vak op zo’n hoog niveau geven is erg leuk! De leerlingen zijn gemotiveerd en ik moet zelf ook weer in de onderwerpen duiken om alle vragen te kunnen beantwoorden. Verder is de samenwerking met de buitenlandse collega’s heel fijn. Elke collega neemt een eigen invalshoek mee naar de lessen over vakdidactiek, notatie en aandachtspunten. Zo word je gedwongen om goed na te denken over je eigen standpunten en interpretaties.”

Niet altijd makkelijk

“Soms is het bij de Europese school lastig dat er veel tijd gaat zitten in het zoeken naar en maken van lesmateriaal, omdat we niet werken uit lesmethodes. Zeker in de hogere jaren is er weinig Nederlands materiaal beschikbaar. Je bent dan aangewezen op Engels materiaal of materiaal van een aantal jaar geleden. Zo heb ik weleens tweedehands boeken uit de jaren veertig gekocht als inspiratie. Ook bekijk ik Vlaamse methodes, omdat die iets beter aansluiten op het Europese curriculum. Dat is erg interessant, maar er gaat heel veel tijd inzitten."

Onvergetelijke ervaringen

“Mijn doel in de klas is om te zorgen dat leerlingen niet bang zijn voor wiskunde. Ze hoeven er niet goed in te zijn, of het leuk te vinden, maar ze mogen er in ieder geval niet bang voor worden. Eén van mijn leerlingen kwam met een soort wiskundeangst op school, maar op de eerste ouderavond hoorde ik van haar moeder dat wiskunde haar lievelingsvak was geworden. Daar doe je het voor!

Verder heb ik hard moeten lachen tijdens een mondeling eindexamen van Mathematics Avanced. Er zat een Ierse examinator bij het examen en een leerling kon op dat moment niet op de vertaling van een wortel komen. Hij vertaalde het met “carrot” in plaats van square root. Ik schoot in de lach, en kon de examinator later uitleggen wat er zo grappig was.”

Aanrader voor anderen & dé gouden tip

“Het is heel erg aan te raden om op een Europese school te gaan werken. Ik werd namelijk warm ontvangen door collega’s en direct in de groep opgenomen. Ook is het interessant om de cultuurverschillen en –overeenkomsten tussen de leerlingen te ervaren. Zo sta je meer stil bij je eigen standpunten en realiseer je je dat er nog zoveel méér is. Als een baan op een Europese school je iets lijkt, dan is het handig om ervaring te hebben met meerdere culturen in een klas, maar het is niet noodzakelijk. Wel is het prettig als je ervaring hebt met het verzamelen en maken van lesmateriaal en het werken buiten de gebaande paden. Ik adviseer je ook om in het eerste jaar rust te nemen. Dit eerste jaar is zwaar door de vele lesvoorbereidingen. Je kan namelijk niet een boek openslaan als je een keer minder tijd hebt om de les voor te bereiden, omdat er geen boeken zijn.”

Toekomst

“Ik zit nu in het derde jaar van mijn negenjarige aanstelling. Negen jaar lijkt ontzettend lang, maar ik merk nu al dat de tijd vliegt. Ik weet nu nog niet of ik hier langer zou willen werken dan negen jaar, want het is ook goed om van school te wisselen, zodat je niet vastroest in het systeem. In de toekomst zou ik heel graag op een United World College (UWC) willen werken of misschien promoveren, maar het internationale en tweetalige onderwijs blijf ik altijd interessant vinden.”